GGNet de wijk in: JongLeren, samen tegen schooluitval
JongLeren: maatwerk voor leerlingen met psychische klachten
Het Graafschap College is een groot ROC met locaties in de Achterhoek en de Liemers. Voor studenten die door psychische problemen dreigen uit te vallen, zijn de onderwijsinstelling en GGNet drie jaar geleden gestart met 'JongLeren'. In dit programma wordt onderwijs en behandeling op maat gecombineerd met als doel het voorkomen van schooluitval, zodat leerlingen alsnog de school kunnen afronden met een startkwalificatie voor werk of vervolgonderwijs.
“‘Als ik hier niet aan had deelgenomen, was ik waarschijnlijk van school gegaan’, horen we van leerlingen terug. We maken met JongLeren echt verschil”, vertelt Suzanne de Jonge, coördinator en docent van het programma en zorg- en loopbaandecaan bij het Graafschap College. GGNet-psycholoog en coördinator van dit project, Marjolein Engbers, stond aan de wieg van JongLeren en is er wekelijks zes uur bij betrokken. De belangrijkste succesfactoren in haar ogen? “Tijd en persoonlijke aandacht. De studenten krijgen alle ruimte om zowel aan hun mentale gezondheid te werken als aan hun opleiding, alles in eigen tempo. Met veel persoonlijke aandacht, structuur en behandeling, met als doel de terugkeer in het reguliere onderwijs.“
Niet de enige De meeste leerlingen worden door hun zorgdecaan aangemeld voor JongLeren. De aard en zwaarte van de klachten variëren. Meest voorkomend zijn (sociale) angstklachten, trauma, depressie en systeemproblematiek, vertelt Marjolein. Gedurende het programma vormen de deelnemers een aparte JongLeren-klas. Ze volgen een aangepast lesrooster waarin zij drie dagen onderwijs combineren met twee dagdelen therapie: Acceptance and Commitment Therapy voor jongeren (ACT Your Way) en een combinatie tussen psychomotorische therapie (PMT) en muziektherapie (ervaringsgerichte therapieën). Om de drempel zo laag mogelijk te houden, komen de GGNet-behandelaars naar het Graafschap College. Hoewel aardig wat deelnemers al ggz-ervaring hebben, vinden de meesten hun eerste ontmoeting met de groep best spannend, weet Suzanne. “Maar zodra ze ontdekken dat ze niet de enige zijn die vastlopen op school, durven ze steeds iets meer van zichzelf te laten zien.” Marjolein: “Wat ook helpt is dat we veel verschillende werkvormen binnen de ACT Your Way inzetten, zoals registratieopdrachten, uitleg over verschillende thema’s (leren mentaliseren), experimentele oefeningen (rollenspel), experimenteren met nieuw gedrag en metaforen. De gedachte hierachter is dat jongeren verschillen in de manieren waarop ze leren. In de psychomotorische therapie en muziektherapie leren ze vervolgens te oefenen met hun ACT-vaardigheden.
Suzanne de Jonge, zorg- en loopbaandecaan Graafschap College
Leren en stimuleren
JongLeren kent drie fases. De duur van de in- en uitstroom zijn variabel, de behandelfase telt vijftien weken, overeenkomstig het aantal ACT-sessies. In een JongLeren-groep zitten nieuwe instromers en leerlingen die het programma bijna hebben afgerond bewust bij elkaar. Suzanne: “We zien dat ze veel van elkaar leren en elkaar stimuleren.” JongLeren is een zeer succesvol concept. In een periode van gemiddeld zes maanden slaagt het team van docenten, orthopedagogen, gz-psychologen en behandelaren erin om vrijwel elke deelnemer weer op de rit te krijgen: terug naar de opleiding of op weg naar een beter passende leerweg. Van de ongeveer vijftig leerlingen die de afgelopen jaren zijn begeleid, bleek JongLeren voor slechts een handvol niet de oplossing. Die jongeren zijn voor een gespecialiseerde behandeling van hun complexe problematiek doorverwezen.
Inkijkje
Suzanne en haar collega-docent Angeline volgen een ACT-training om zich te verdiepen in wat hun leerlingen tijdens de behandelingen aangereikt krijgen. “Wat me vooral aanspreekt, is dat de ACT-vaardigheden heel makkelijk in het dagelijkse leven toe te passen zijn. Dat maakt het behapbaar voor de jongeren. En zelf kan ik ze in mijn lessen en leerlingenbegeleiding goed toepassen.” Ook Marjolein is enthousiast over de kruisbestuiving en samenwerking tussen het Graafschap College en GGNet. “De kracht is dat we met een team om de student heen staan en dat onderwijs, begeleiding en hulpverlening geïntegreerd worden en dat door deze aanpak voortijdige schooluitval voorkomen wordt. Ook verloopt de onderlinge samenwerking heel goed. Er zijn korte lijnen en goede overlegstructuren. We delen kennis en ervaringen, sparren, leren van elkaar en streven met passie hetzelfde doel na: de mentale veerkracht van de jongeren vergroten.” Suzanne: “Het is onbeschrijfelijk mooi om alle deelnemers te zien groeien. Zoals het meisje dat helemaal vast zat, geen écht contact kon maken en in gevecht raakte met alles dat op haar pad kwam. Mede dankzij JongLeren gaat zij binnenkort toch haar diploma behalen. Ik heb onlangs met haar geluncht. Ze vertelde me dat ze in haar eentje op reis was gegaan en plannen heeft voor de toekomst. Ik ben supertrots op haar. Zij heeft haar verdere leven profijt van de stappen die zij bij JongLeren gezet heeft. Geweldig toch!”
Marjolein Engbers, psycholoog GGNet en coördinator JongLeren
