Werken aan mentale gezondheid doe je samen
Wat als we mensen die vastlopen éérder helpen? Niet pas na een doorverwijzing van een huisarts, maar via gesprekken of hulp in hun eigen wijk? Het project Mental Health Hub in Doetinchem zet de eerste stappen in die richting met het aanpak van GEM (ecosysteem mentale gezondheid) als basis. GGNet werkt hierin samen met onder andere de gemeente en de Stadskamer. Jeannette van de Bunte en Theo Meulman zijn de trotse projectleiders. ‘Het is machtig interessant,’ vertelt Theo. ‘Van tevoren weet je niet precies wat er uitkomt. Het gaat om een beweging.’
Het doel van het project Mental Health Hub, gefinancierd door ZonMW, is om zo laagdrempelig mogelijk systeem in te richten op het gebied van mentale gezondheid. Voor mensen die even worstelen met het leven of liefst zelfs vóór dat moment. Ze vinden de hulp of steun die ze nodig hebben in hun eigen wijk of buurt. In het project Mental Health Hub denken inwoners en verschillende organisaties samen na over zo’n netwerk in hun wijk of buurt (ook wel ecosysteem genoemd). Met als bijkomend voordeel dat mensen niet op wachtlijsten voor de gespecialiseerde zorg komen.
Duurzaam systeem
‘De gedachte van een ecosysteem is uniek,’ legt Theo uit. In Doetinchem proberen we in de wijken een compleet systeem neer te zetten van bijvoorbeeld herstelacademies, een aanbod voor groepen en laagdrempelige gesprekken voor inwoners. ‘We werken daarin actief met inwoners en zorg- en welzijnsorganisaties samen, zonder drempels. Dat maakt het meer van de mensen zelf en duurzamer dan hoe we het nu doen. De verwachting is dat het op z’n minst kostenneutraal of misschien zelfs goedkoper is en dat het in ieder geval meer aansluit bij wat inwoners nodig hebben. We beogen dat mensen minder in de ggz terechtkomen als ze eerder weer op gang geholpen kunnen worden, als we eerder naar de context kijken.’
Verschillende collega’s van GGNet hebben een rol binnen dit project. Samen met alle deelnemende partijen denken zij mee in zogenaamde VeranderAteliers. Binnen zo’n atelier beginnen we met de vragen: Wat hebben mensen hier nodig, wat is er al en wat missen we? ‘Dat is soms best lastig,’ geeft Jeannette toe. ‘We zijn toch gewend om vanuit het huidige aanbod te denken. Terwijl dat niet altijd de enige oplossing is. Het gaat veel meer om het vinden van de toegevoegde waarde van GGNet in de wijk. We proberen niet te optimaliseren wat we al doen. We kijken met een frisse blik.’Twee veranderateliers
Twee VeranderAteliers zijn inmiddels van start gegaan. De ene gaat over het herstelondersteunend gesprek. Het doel daarvan is om snel en laagdrempelig een gesprek te hebben met mensen die vastlopen. Zo’n gesprek gaat niet meteen over de klachten, maar meer over gezondheid. Wat heb je nodig om verder te kunnen? Waar ben je goed in? Waar geniet je van? Het andere VeranderAtelier gaat over peer-to-peer support in het Recovery College. Een belangrijke vraag hierbij is hoe mensen elkaar ook kunnen ondersteunen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan ervaringsdeskundigen die elkaar, of anderen, een duwtje in de goede richting geven. Drie andere VeranderAteliers gaan later dit jaar van start.
Van zorg naar gezondheid
De manier van denken binnen het project Mental Health Hub sluit naadloos aan op de beweging ‘Van zorg naar gezondheid’. Dit betekent een andere kijk op ziekte en gezondheid en de rol van GGNet daarin. ‘Dat vraagt een andere manier van denken,’ vertelt Jeannette. ‘Niet alleen van collega’s, maar ook van onze patiënten. Nu is het nog vanzelfsprekend dat je door de huisarts direct doorverwezen wordt naar een ggz-organisatie als je mentale problemen hebt. Het is belangrijk dat mensen ook zelf eerder hulp of steun zoeken én vinden in hun eigen omgeving. Dat mensen zoveel mogelijk de regie hebben om weer in balans te komen.’
Theo sluit zich daarbij aan: ‘Het gaat niet om de concrete resultaten, maar om de beweging. Geen procedures fijnslijpen, maar mentale problemen anders benaderen. De maatschappij heeft veel aandacht voor zaken als meer bewegen en niet roken. Maar hoe ga je om met stress, eenzaamheid of verlies? Het systeem dat we nu hebben, helpt mensen daar onvoldoende bij. Ik hoop dat we met de Mental Health Hub bewijzen dat die beweging effect heeft, dat het werkt.’
Kijk op Startpunt voor meer info over Mental Health Hub Doetinchem.
