Netwerkzorg
Psychiatrische ontregelingen hebben zelden één oorzaak. We lossen een vraagstuk meestal niet op vanuit één gezichtspunt, één discipline of vanuit één organisatie. Netwerkzorg draait om gecoördineerde samenwerking rond onze patiënten, samen met onze partners in de regio. Dit vraagt om het afbreken van schotten tussen organisaties, functies en domeinen. We geloven dat we op die manier komen tot snellere, effectievere en persoonsgerichte diagnoses en oplossingen. Uiteindelijk gaat netwerkzorg meer over het bevorderen van gezondheid en welbevinden dan over het bestrijden van ziektes. Samen met onze partners werken we aan een weerbare maatschappij en proberen we medicalisering te voorkomen. Mensen die psychisch kwetsbaar zijn, krijgen handvatten om de draad weer op te pakken, om met de eisen van deze tijd om te gaan. Samen met onze partners dragen we bij aan een inclusieve maatschappij waar iedereen de ruimte heeft om zijn eigen leven te leiden. In 2021 hebben we hierin grote stappen gezet. Pilots met externe partners zijn gestart volgens de methodiek van het Regenboogmodel. De start van het Kavelmodel in de Achterhoek is een mijlpaal, ook landelijk. Dit samenwerkingsverband tussen zorgorganisaties, zorgverzekeraars, overheden en ondernemers zet zich in om de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van onze zorg te waarborgen. Tot slot heeft Herstelgericht Werken een centrale plaats gekregen in de behandeling. In dit hoofdstuk lichten we er een aantal projecten uit. In 2021:
- Begonnen we samen met Riwis Zorg & Welzijn met een passende aanpak bij crisis in de regio Apeldoorn.
- Werden onze wachtlijsten in de regio Apeldoorn-Zutphen korter door een gerichte aanpak én boden we direct hulp.
- Hielp onze crisisdienst meer dan 9000 mensen.
- Stelden we samen met een groot aantal ondernemers, organisaties, inwoners en overheden in de Achterhoek, verenigd in de 8RHK-ambassadeurs, een gezamenlijke visie op de toekomst van de zorg in de regio op.
- Vierden we het vijfjarig jubileum van het Herstelcentrum én reikten de Herstelprijs uit.
GGNet en Riwis Zorg & Welzijn: passende aanpak bij crisis
GGNet en Riwis Zorg & Welzijn hebben in december 2021 een overeenkomst ondertekend. Het doel: de samenwerking tussen beide organisaties verder intensiveren en verbeteren. Beide partijen werken al langere tijd en regelmatig samen in de regio Apeldoorn voor mensen met ernstige psychische aandoeningen.
Zorgprofessionals van beide organisaties ervaren in de praktijk dat er niet altijd een duidelijk gezamenlijk beeld bestaat wanneer een cliënt in crisis het beste geholpen kan worden. Is dat op de High Intensive Care (HIC) of in de woonsituatie/woonbegeleiding van de cliënt? Opname op de HIC en weer terugkeren naar Riwis kan leiden tot terugval. Dit is onwenselijk voor zowel de cliënt, de naasten als de leefomgeving van de client. Het leidt bovendien tot onnodige kosten en drukt op het werkplezier van medewerkers. Betere afstemming Beide organisaties zien graag verbetering door de samenwerking te intensiveren en beter op elkaar af te stemmen. “Als je elkaar beter kent en weet wat je van de ander kunt verwachten dan kun je mensen tijdens en na een opname in een kliniek beter bijstaan om terugval te voorkomen”, aldus Jochanan Huijser, bestuurder van GGNet. Behandeling bij crisis Joost Harkink, bestuurder Riwis Zorg & Welzijn: “Voor onze cliënten is het belangrijk om op tijd de juiste zorg en begeleiding te krijgen. We werken al geruime tijd goed samen met GGNet. Met deze samenwerkingsovereenkomst verstevigen we dit. Zo sluit onze begeleiding straks nog beter aan bij de behandeling, ook in crisissituaties. Ik ben er trots op dat we met deze samenwerking onze organisaties dichter bij elkaar brengen in het belang van de cliënten en de medewerkers”. Bevorderen eigen regie “Ons doel is het terugdringen van afhankelijkheid van zorg, bevorderen van de eigen regie van de cliënt en daarmee daadwerkelijk ook het herstel. GGNet wil zoveel mogelijk partijen, zowel binnen als buiten de GGZ mee krijgen in haar aanpak en werken aan een inclusieve samenleving. Het intensiveren van de samenwerking met Riwis sluit daar heel mooi bij aan”, vult Jochanan Huijser aan.
Joost Harkink (l) en Jochanan Huijser (r)
Kees Goudzwaard
Kortere wachtlijsten door betere samenwerking
Helaas zijn er wachtlijsten voor de geestelijke gezondheidszorg. Juist op het moment dat mensen hulp zoeken, moeten ze daar soms op wachten. GGNet denkt graag na over oplossingen. Samen met 25 partijen als huisartsen, gemeenten en welzijnswerk zijn we in 2021 gestart met de wachtlijstaanpak voor de regio Apeldoorn – Zutphen. Weg met de wachtlijst. De sleutel: samenwerking.
Kees Goudzwaard is manager van de ambulante zorg Apeldoorn én vanaf het begin betrokken bij dit project. “Deze wachtlijstaanpak is een goed voorbeeld van netwerkzorg. Samen kijken we hoe we de wachtlijsten verkorten. Dat doen we via verschillende overleggen. Zo informeren we bij de huisartsen hoe we ze beter kunnen helpen. Wat blijkt? Als een huisarts een gerichte vraag kan stellen aan een psychiater kan hij daarmee soms al vooruit. Dan hoeft hij een patiënt niet te verwijzen naar de psychiater.”
Manon Huisman is voorzitter van de stuurgroep Weg met de Wachtlijst. In deze vlog geeft ze haar visie op het inkorten van de wachtlijsten
Goede crisiszorg, samen met onze partners
De Crisisdienst van GGNet biedt spoedeisende hulp aan mensen met psychiatrische en ernstige psychosociale problemen. Verwijzers zoals huisartsen kunnen dag en nacht een beroep doen op de teams. In 2021 kwamen we ruim 9000 keer in actie, vaak bij de mensen thuis.
We hebben twee teams die in ons werkgebied actief zijn: één team in de regio Apeldoorn en Zutphen en één in de regio Achterhoek-Liemers (totaal ca. 350.000 inwoners per regio). Beide crisisteams werken op dezelfde manier. Ze zorgen voor de beoordeling van de persoon die in een crisis verkeert en kunnen indien nodig, ook stabiliseren.
2021 in beeld Elke crisis is anders, maar om een indruk te geven van hoe het jaar 2021 eruitzag voor de GGNet crisisdienst hebben we wat cijfers in een overzicht verzameld. Wat valt op? We kwamen ruim 9000 keer in actie – soms op locatie, maar in bijna een derde van alle gevallen kwamen we bij mensen thuis. Er is een daling te zien in het aantal crisis-beoordelingen die op het op het politiebureau plaatsvond en het aantal crisismaatregelen (CM) en inbewaringstelling (IBS) is licht gedaald in vergelijking met vorig jaar.
Meestal volwassenen In verreweg de meeste gevallen ging het om volwassenen, maar 201 keer ging het om jonge mensen tot 18 jaar. Dat getal is 3% gestegen ten opzichte van het jaar daarvoor. Net iets meer vrouwen (52%) dan mannen (48%) hadden hulp van de crisisdienst nodig. We komen het vaakst bij mensen die aan zelfdoding denken, maar mensen die in een psychose verkeren en onbegrepen gedrag vertonen komen we ook regelmatig tegen. In alle gevallen proberen we zo snel mogelijk iemand uit die crisissituatie te helpen door na de beoordeling vervolgzorg in de vorm van crisisstabilisatie aan te bieden.
Minder face-to-face, vaker ’s nachts op pad Karin Freriks, manager van de crisisdienst van GGNet: “De cijfers van 2021 wijken niet erg af van voorgaande jaren. Maar we hadden minder vaak face-to-face contact dan daarvoor. Dat kan aan het feit liggen dat er al eerder een triage gedaan was (een beoordeling van de psychische aandoening van de persoon in kwestie), waardoor we alleen telefonisch contact hadden. En we gingen vaker dan voorgaande jaren in de late avond en nacht aan het werk. Ik ben trots op de flexibiliteit van ons team dat ervoor heeft gezorgd dat wij - ook in tijden van corona – goede crisiszorg konden blijven bieden”, aldus Karin Freriks.
Gelukkig en gezond in de Achterhoek
De wereld om ons heen verandert snel. Digitalisering en technische vernieuwing brengen nieuwe oplossingen, ook binnen de zorg. Onderzoek laat zien dat meer aandacht voor preventie betekent dat we later minder zorg nodig hebben. Daarnaast bewijst de coronapandemie hoe kwetsbaar gezondheid is en hoe de zorgcapaciteit in een mum van tijd onder enorme druk kan komen te staan. Deze ontwikkelingen gaan de Achterhoek niet voorbij.
Hoe leven alle inwoners in de Achterhoek in 2030 zo gezond en gelukkig mogelijk? En, hoe blijft de gezondheidszorg in de regio goed én betaalbaar? Een groot aantal ondernemers, organisaties, inwoners en overheden in de Achterhoek, verenigd in de 8RHK-ambassadeurs, heeft hiervoor een gezamenlijke visie op de toekomst van de zorg in de regio opgesteld. In de visie staat dat gezondheid veel meer is dan lichamelijke en psychische gezondheid. Het gaat ook over meedoen, zingeving, een fijne woonplek en financiële onafhankelijkheid. Daarvoor moet de manier waarop de zorg is georganiseerd, veranderen. Rob Jaspers, bestuursvoorzitter GGNet en voorzitter van de Thematafel De Gezondste Regio van 8RHK ambassadeurs: “Er is meer samenhang in de zorg en ondersteuning nodig. Nu krijg je een behandeling of medicijn als een zorgverlener een etiket heeft geplakt. Maar hierbij gaan we nu vooral uit van het aanbod van een zorgorganisatie en staat nog niet altijd de mens centraal.”
Visie GGNet Deze visie voor de Achterhoek sluit naadloos aan bij de visie van GGNet ‘Een Wereld te Winnen’ en ons meerjarenbeleidsplan 2020-2023, aldus Rob: “Wij geloven meer en meer in het versterken van de mentale gezondheid door focus op veerkracht en herstel. Herstel van de patiënt, maar ook herstel van de geestelijke gezondheidszorg. Dit kunnen we niet alleen: samen met de omgeving van de patiënt, familie en andere hulpverleners en zorgorganisaties gaan we gezamenlijk de uitdaging aan om mensen weer aansluiting te laten vinden – contact te maken met zichzelf en de omgeving – zodat ze niet onnodig afhankelijk zijn van onze zorg.”
Kavelmodel Focussen op gezondheid kan helpen onze zorg toegankelijk te houden. Daarvoor is het ‘Kavelmodel’ bedacht, een model om met elkaar de gezondheid van inwoners te verbeteren in een afgebakend geografisch gebied. De Achterhoek is de eerste regio waarin het Kavelmodel verder vorm krijgt. Hiervoor gaat de Thematafel ‘De Gezondste Regio’ zich hard maken. De betrokken partijen gaan nu samen een veranderplan opstellen voor een gezondheidsstelsel voor de komende jaren. Onderdeel hiervan zijn afspraken over financiën, organisatie, wijze van besturen en data-infrastructuur. Ook bestaande programma’s en plannen, die passen binnen de regiovisie van de Achterhoek, krijgen er een plek in.
Trots Het wordt een uitdagend traject waarvoor nog veel onderzoek, invulling en continue monitoring nodig is. Tegelijkertijd biedt het Kavelmodel kansen voor de regio: de Achterhoek komt steeds meer zelf aan het roer te staan om gezondheid en zorg voor haar inwoners te organiseren. Rob: “We zijn er trots op dat de Achterhoek als eerste regio aan de slag gaat met deze vernieuwende organisatievorm van gezondheidszorg.”
5 jaar Herstelcentrum en jaarlijkse GGNet Herstelprijs
Bij GGNet leggen we de focus op herstel en werken we vanuit de herstelvisie. In 2016 is daarom het Herstelcentrum opgericht. Een expertisecentrum waar de inzet van ervaringsdeskundigheid wordt gecoördineerd en herstelondersteunend werken trainingen worden aangeboden aan de teams. In 2021 vierden we het jubileum: 5 jaar Herstelcentrum.
